SeinenNL.htm

Webcounter  

Seinen zelf maken

gepubliceerd 03-01-2021

zelfbouw seinmast

De hier beschreven seinmast is ontstaan door het feit dat meerdere seinen plaatsen toch wel een behoorlijke aanslag op mijn begroting zouden zijn. Kant en klare masten waren al helemaal onbetaalbaar, gezien het aantal dat ik wilde plaatsen, bouwpakketjes waren al een stuk goedkoper maar nog steeds zou er dan een aardig bedrag nodig zijn. Ik had al besloten om alleen uitrijsignalen te plaatsen, als een soort verkeerslicht. Niemand anders dan ikzelf kan immers bepalen hoe de beveiliging van mijn spoorwegmaatschappij er dient uit te zien!

Als ik dan toch al aan het in elkaar zetten zou moeten beginnen, waarom dan niet helemaal zelf construeren. Het zou wel realistisch moeten uitzien was mijn idee. Aangezien ik het grootste gedeelte van mijn leven werkzaam geweest ben in de verkeerslichten-servicedienst had ik duidelijke voorstellingen hoe mijn masten er uit zouden moeten zien. Geen gewoon rond buisje met een paar lampjes er op maar een mast die zich naar boven toe "verjongd" (verjüngt),  zoals we dat destijds in Duitsland  noemden, met een mooie signaalgever er op. Om realistische maten te krijgen heb ik een bouwpakketje van viessmann gekocht waar ik de maat van kon nemen. De hoogte en de afmetingen van de signaalgever waren zo simpel te bepalen.

De masten bestaan uit twee stukjes messing buis van 4mm doorsnede en 3mm doorsnede, beide met een wanddikte van 0,5mm. De signaalgever-contrastplaat heb ik opgemeten en op een printplaat gezet. Dit heeft het voordeel dat de benodigde gaatjes voor de LED's niet zelf geboord hoeven worden, dat ze exact op de juiste plek zitten en dat ze de juiste maat van 1,8mm doorsnede hebben. Tevens kon de achterkant van een soldeerpad voorzien worden om de mast mee te bevestigen aan de signaalgever-contrastplaat (zo heten deze platen in Duitsland). aangezien er meerdere contrastplaatjes op een printplaat gezet kunnen worden is een groter aantal laten produceren erg simpel en daardoor ook zeer betaalbaar. Voorts heb ik ook meteen maar voetjes voor de masten op de printplaat opgenomen waardoor ik meteen de juiste maat gat kon laten maken waar de mast doorheen moet passen. Het enige dat ik nog moest doen na ontvangst van de printplaten was het los zagen van de contrastplaatjes en de voetjes, wat op mijn proxxon cirkelzaagje prima gaat. Voor de montage heb ik op een stukje triplex de maten aangegeven hoe de mast in elkaar dient te zitten waardoor het in elkaar zetten sterk vereenvoudigd is. Door gebruik te maken van Ø 4mm mastvoeten is de bevestiging op je lay-out ook simpel. Gewoon een 4mm gat boren en de mast hierin plaatsen zoals op de bovenste foto te zien is.

Buisje 4mm en 3mm	Buisjes in elkaar geschoven op juiste lengte	het solderen van de mast
masten klaar	de contrastplaten op de printplaat	contrastplaten losgezaagd

Voor je nu verdergaat met het in elkaar zetten van het sein is het raadzaam om eerst de mast te lakken. Maak de mast goed schoon en schuur hem licht op met fijn schuurpapier (korrel 400). Het lakken gaat prima door de mast in je accuboormachine te zetten en bij laag toerental de mast met de eerste laag lak (zwart) aan te brengen waardoor je de kwast alleen maar tegen de mast hoeft te houden en langzaam heen en weer te gaan. Na droging doe je dit ook met de witte lak

Een filmpje: Het schilderen

Oorspronkelijk had ik de contrastplaten zodanig ontworpen, voordat ik de LED's al had ontvangen, dat alle aansluitingen van de LED's op de printbanen gesoldeerd zouden worden. Dit bleek dus na ontvangst van de LED's een illusie, de 1,8mm LED's bleken groter (aan de achterzijde) dan verwacht. Hierdoor zijn de printbanen langs de randen dan ook niet in gebruik. Alleen de grote soldeerpad in het midden is nu in gebruik, eenmaal om de mast aan vast te solderen en eenmaal om alle gemeenschappelijke aansluitingen van de LED's aan te bevestigen waardoor de mast de gemeenschappelijke aansluiting is geworden.

De LED's op de contrastplaat gelijmd	LED's gesoldeerd	De aangesoldeerde voetjes

Voor je nu verder gaat is het raadzaam eerst het vierkante voetje aan de mast te bevestigen. Dit heb ik gedaan met een beetje soldeertin wat wonderwel goed ging. Nu er nog geen draden in de mast zitten kun je nog met een gerust hart hier aan solderen. Verder is het raadzaam om de frontzijde van de contrastplaat nu matzwart te schilderen. Als de LED's gemonteerd zijn wordt dit een penibel karweitje.

Zoals in bovenstaande foto te zien is moet de gele LED onder een koek van ongeveer 45 graden gemonteerd worden omdat er anders niet genoeg ruimte voor de mast is. Ik heb alle LED's vastgezet met secondelijm wat voor mij prima werkt. Eerst de LED's in de gaatjes gezet en daarna een beetje lijm aan de achterkant naast de LED's. De lijm kruipt dan vanzelf daarheen waar het nodig is en de LED's zitten muurvast.

Voor je met het intrekken van de aansluitdraden begint is het slim om eerst de draad voor de gemeenschappelijke aansluiting van de LED's aan de binnenzijde van de mast te solderen, NIET aan de buitenzijde want dan krijg je problemen met het plaatsen van de mast.

Om te beslissen welke aansluiting van de LED's als gemeenschappelijk genomen wordt hang af van je decoder. De door mij gebruikte zelfbouw-schakeldecoder maakt gebruik van een gemeenschappelijke (COMmon) GND met geschakelde + aan de uitgangen waardoor de korte pootjes (de kathode) van de LED's allemaal aan het centrale soldeerpad aangesloten worden. Je dient hier al rekening mee te houden wanneer je de LED's gaat vastlijmen. zoals op de foto te zien is zitten alle kathode aansluitingen in het midden van de contrastplaat. je hoeft de (korte) pootjes nu alleen maar af te knippen op de juiste lengte en naar het soldeerpad in het midden te buigen waar ze dan allemaal aan vastgesoldeerd worden. De anodes worden u ook korter gemaakt en ook omgebogen, maar wel opletten dat ze niet aan de kathodes komen! nu kun je de aansluitdraden (die ik al in de mast geschoven heb voor het lijmen) aan de diverse anode-aansluitingen vvastgesoldeerd. Nu is het tijd om te testen of alles werkt. Wanneer je het sein aansluit aan een spanningsbron niet vergeten een serieweerstand op te nemen! De door mij gebouwde schakeldecoder heeft deze serieweerstanden al aan boord en hoeft hier dus niet verder naar omgekeken te worden. Heb je een decoder die een gemeenschappelijke + heeft dan moet je de LED's natuurlijk precies andersom aansluiten.

Rest nu nog de afwerking van de achterzijde. Schilder met een matzwarte verf alle LED's en aansluitdraden en je ziet ze nauwelijks meer.

Voor meer informatie dien je de documentenmap te downloaden.